Xuân Diệu là hiện thân của thời đại mới, là nhà thơ số một, không phải với nghĩa hay nhất một giá trị nhất, đứng cao hơn hết mà là nếu bây giờ chỉ cần gọi tên một nhà thơ mới thì gần như tất cả sẽ gọi Xuân Diệu.
Giữa các phong cách của thơ mới, Xuân Diệu là một cái gì vừa phải hợp lý có lẽ dễ dàng đến đám đông trong văn chương cũng như trong cuộc đời. Xuân Diệu trước hết là một đại biểu cho những người tiếp xúc với văn hóa phương Tây ngay từ nhà trường làm nên một thứ nhân tố mới trong xã hội, Xuân Diệu là con người muốn say đắm hết mình.
Anh nhớ tiếng, anh nhớ hình, anh nhớ anh
Anh nhớ em, anh nhớ lắm em ơi
Trên phương diện hình thức nghệ thuật thơ ca các nhà thơ mới khác, Xuân Diệu cũng để lại ấn tượng riêng mang nét phổ biến với những bài thơ như Tương tư chiều, Vội vàng, Lời kĩ nữ... Xuân Diệu góp phần mang đến cho những sáng tác hoàn thiện của thơ 8 chữ.
Xuân Diệu là người giới thiệu, phê bình thơ xuất sắc, tinh tế và sắc bén ông có được những thành công lớn không chỉ ở mảng giới thiệu phê bình thơ cổ điển, Thơ hiện đại mà còn cả thơ ca nước ngoài. Ông thường chỉ ra những cái hay, sự độc đáo ở mỗi nhà thơ trong tác phẩm của họ.
Xuân Diệu là nhà thơ tiêu biểu cho phong trào thơ mới. Về cả nội dung lẫn hình thức. Khác với các nhà thơ cùng thời kỳ Xuân Diệu gắn bó tha thiết với cuộc sống, cảm hứng về tình yêu là cảm hứng nổi bật trong thơ Xuân Diệu. Với ông tình yêu là lẽ sống ở đời.
"Làm sao sống được mà không yêu"
Bởi thế ông luôn có tâm trạng "vội vàng" giục ngã. Xuân Diệu thể hiện được một tình yêu đích thực, không e ấp, ngược ngừng khi bày tỏ tình yêu, ông muốn tạo nên một không gian đằm thắm tình yêu để giử gấm niềm khát khao về tình yêu vô biên, vô địch:
" Yêu tha thiết thế vẫn chưa đủ
Phải nói yêu đến trăm bận nghìn lần
Phải mặn nồng cho mãi mãi dương xuân"
Càng yêu cuộc đời bao nhiêu Xuân Diệu càng tự dày trái tim của mình và càng thất vọng bấy nhiêu, điều đó đã tạo nên sự cô đơn muôn lần muôn thuở của nhà thơ. Đặc biệt, có khi cái tôi đã lên đỉnh cao của sự cô đơn nhỏ nhen tầm thường.
"Ta là một là riêng là thứ nhất
Không có chi bạn bè sánh cùng ta"
Và rồi cái tôi gục xuống sợ hãi thốt lên trời rên rỉ trong sự thờ ơ lạnh lùng của cuộc sống hay đau đớn van xin: đắp hỗn em, chờ để riêng em, gặp phải lòng em.
Cũng vì thế tình yêu trong thơ Xuân Diệu gắn liền với nỗi cô đơn và sự hoài nghi ngay cả khi được yêu như cái tôi lo sợ vì cảm nhận được sự biệt ly, tan vỡ đang rình đến cho dù cùng sùng đạo bước dưới ánh trăng cái tôi cảm thấy:
"Trăng sáng, trăng xã, trăng rộng quát
Hai người nhưng chẳng biết bơ vơ "
Có thể nói tình yêu trong thơ Xuân Diệu thời kỳ này rất nồng cháy vô biên để rơi vào bi kịch của một trái tim hiến dâng nhầm chỗ và say khướt đau thương về nghệ thuật.
Xuân Diệu cảm nhận cuộc sống bằng nhiều giác quan mà đặc biệt là giác quan như " thơ duyên" "vội vàng ", "nhị hổ" ông sử dụng ngôn ngữ rất sáng tạo và luôn có sự gợi tả truyền cảm mạnh mẽ cho thơ. Xuân Diệu sử dụng thành công sự tương quan giữa màu sắc âm thanh nhịp điệu đẹp đẽ tạo nên âm hưởng trong thơ như thơ " Thơ Duyên", " Nguyệt cầm".
Với những điều được nêu lên ở trên thì chẳng lạ gì khi Xuân Diệu được xem như đại biểu cho thời đại lúc bấy giờ, thời đại của "cái tôi" được lên cao thời đại của thơ mới.
0 Nhận xét