Phân biệt đánh giá năng lực và đánh giá theo tiếp cận nội dung trong dạy học môn Ngữ văn ở nhà trường trung học phổ thông

 Kiểm tra, đánh giá là một hoạt động quan trọng không thể tách rời đối với mọi quá trình đào tạo. Đối với người học, kiểm tra, đánh giá có tác dụng thúc đẩy động cơ học tập, thông tin từ kiểm tra, đánh giá giúp người học kiểm soát và điều chỉnh việc học của mình để đạt được kết quả cao nhất. Đối với người dạy và cấp quản lý giáo dục, kiểm tra, đánh giá là giúp xác định hiệu quả của việc thực hiện mục tiêu dạy học, từ đó đưa ra các quyết định cải tiến, điều chỉnh và nâng cao chất lượng đào tạo.

Đổi mới kiểm tra, đánh giá được xác định là khâu quan trọng trong đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục đào tạo. Chương trình giáo dục phổ thông 2018 đã đưa ra quan niệm về đánh giá theo hướng tiếp cận năng lực học sinh. Vậy đánh giá năng lực khác đánh giá theo tiếp cận nội dung ở đâu, hay xem bảng sau: 

Đánh giá năng lực	Đánh giá theo tiếp cận nội dung
Là đánh giá khả năng học sinh áp dụng các kiếm thức kỹ năng đã học vào giải quyết các vấn đề thực tiễn	Là đánh giá khả năng tiếp thu kiến thức, nội dung của bài học dựa theo yêu cầu mục tiêu của bài học cụ thể
Diễn ra trong quá trình sau khi tiếp thu kiến thức	Diễn ra trong quá trình trước – trong -  sau khi tiếp thu kiến thức
Đối tượng tham gia đánh giá và người đánh giá là học sinh	Đối tượng tham gia đánh giá là học sinh
Là phương pháp đánh giá nâng cao hơn so với đánh giá tiếp cận nội dung	Là một phần của quá trình đánh giá năng lục cho người học
Ví dụ: Sau khi học bài 7: Quyền năng của người kể chuyện, HS đã có kiến thức về ngôi kể và phong cách kể chuyện của một số nhà văn tiêu biểu cho thể loại truyện như: cốt truyện đơn giản, truyện trong truyện, cách xây dụng tâm lý nhân vật…v..v.. GV sẽ ra một đề kiểm tra để đánh giá năng lực vận dụng những kiến thức đã học về thể loại truyện để xem học sinh có thể vận dụng kiến thức đã học vào trong khi tìm hiểu và phân tích một tác phẩm mới không được học trước hay không ví dụ : Tác phẩm “Anh béo, anh gầy”_ Chekhov (Tác phẩm chưa được học) → Đây là đánh giá năng lực	Ví dụ: Sau khi học bài 7: Quyền năng của người kể chuyện, HS đã có kiến thức về ngôi kể và phong cách kể chuyện của một số nhà văn tiêu biểu cho thể loại truyện như: cốt truyện đơn giản, truyện trong truyện, cách xây dụng tâm lý nhân vật…v..v..  GV sẽ kiểm tra lại học sinh việc tiếp thu kiến ở bài 7 được yêu cầu ở phần tri thức ngữ văn và ở từng văn bản được học cụ thể như nội dung của văn bản 3: một Chuyện đùa nho nhỏ là gì? Nghệ thuật được sử dụng trong văn bản đó?... Thông qua việc kiểm tra vấn đáp hoặc giấy dựa trên nhưng gì đã được học trước đó →Đây là đánh giá theo hướng tiếp cận nội dung